Maak een erfenis bespreekbaar

Mogelijk weet u dat u in de toekomst een erfenis zult ontvangen van bijvoorbeeld uw ouders. Slechts weinig kinderen durven dit onderwerp bespreekbaar te maken. De ouder(s) op hun beurt schuiven dit onderwerp ook liever voor zich uit. Dat is jammer, want door er op tijd met elkaar over te praten kunt u ergernis en belasting besparen.

Erfbelasting

Als erfgenaam zult u over de erfenis erfbelasting moeten betalen. Hiervoor geldt een schijventarief dat voor kinderen begint bij 10 procent en oploopt tot 20 procent (zie tabel 1). Stel, uw ouders beschikken over een hypotheekvrije woning van 200.000 euro en een spaarrekening van 300.000 euro. U bent samen met uw broer of zus de enige erfgenamen. Nadat uw ouders zijn overleden erft u beiden 250.000 euro. Als kind heeft u een vrijstelling van 20.371 euro. Dit betekent dat elk van u over 229.629 euro erfbelasting verschuldigd is. In totaal een bedrag van 33.601 euro per kind.

Tussen	En	Tarief
€ 0	€ 124.727	10%
€ 124.727	–	20%

Tabel: Het tarief van de schenk- en erfbelasting voor kinderen in 2019

Schenkingsplan

Ervan uitgaande dat uw ouders niet al het geld nodig hebben om van te leven, is het mogelijk om erfbelasting te besparen door gezamenlijk na te denken over een schenkingsplan.

Het tarief van de schenkbelasting gelijk is aan dat van de erfbelasting, maar toch kunnen schenkingen fiscaal voordeliger uitpakken dan erven. Dat heeft twee redenen:

1. Er geldt jaarlijks een vrijstelling 5.428 euro. Voor kinderen van 18 jaar tot 40 jaar geldt een eenmalig verhoogde vrijstelling van 26.040 euro. Deze mogelijkheid eindigt op de 40ste verjaardag van uw kind of zijn jongere partner.
2. Het belastingtarief is groter bij hogere bedragen (progressief). Voor schenkingen onder de € 124.727, blijft u in het lage tarief.

Het doel van een schenkingsplan is om het vermogen van uw ouder(s) (deels) al bij leven geleidelijk te laten overgaan naar u als toekomstige erfgenaam. Hierdoor wordt het tarief afgetopt en kan worden gebruikgemaakt van de (jaarlijkse) vrijstelling van de schenkbelasting. Naarmate de ouder(s) schenker jonger zijn kan langer van de schenkvrijstelling gebruik worden gemaakt.

Profiteren van progressievoordeel (voorbeeld)

Als een waarde van 229.629 euro in een keer naar een kind overgaat, is 33.601 euro aan erfbelasting verschuldigd. Als hetzelfde bedrag in tien gelijke partjes van 22.963 euro overgaat, is per jaar 1.760 euro verschuldigd, totaal 15.840 euro (hierbij valt één jaar onder de eenmalige vrijstelling en hoeft er geen schenkbelasting te worden betaald). Dit schenkingsplan levert een voordeel op van 17.761 euro. In voorgaand voorbeeld is rekening gehouden met de van toepassing zijnde vrijstellingen. Nog meer besparing kan worden bereikt door ook kleinkinderen in het schenkingsplan op te nemen. Deze mogen jaarlijks een belastingvrije schenking ontvangen van 2.147 euro.

Populair zijn schenkingsprogramma’s gebaseerd op jaarlijkse schenkingen ter grootte van de vrijstelling van 5.428euro. U moet dan wel kijken of dit gezien de levensverwachting van de schenkers (ouders) en de omvang van het vermogen genoeg zoden aan de dijk zet. Bij grote vermogens kan worden gedacht aan jaarlijkse schenkingen ter grootte van de vrijstelling (€ 5.428) plus de eerste schijf (€ 124.727,- tegen 10%). Op deze manier voorkomt u dat bij overlijden 20 procent erfbelasting moet worden betaald. Dit schenkingsplan bespaart dus 10 procent van het toekomstig te vererven vermogen.

De jaarlijkse schenkingsvrijstellingen mogen verder onder speciale voorwaarden nog eenmalig worden uitgebreid met 102.010 euro. Hierover leest u meer in het artikel ‘belastingvrij schenken aan kinderen’. Afhankelijk van de hoogte van de schenking moet u aangifte schenkbelasting doen (zie figuur 2).

Papieren schenking

Mogelijk hebben uw ouders weerstand tegen het bij leven afstaan van substantiële delen van hun vermogen. Een oplossing die aan dit bezwaar tegemoet komt, is een papieren schenking.

Bij een papieren schenking maakt de schenker geen geld over. De schenker heeft daardoor een schuld aan de ontvanger. De ontvanger kan het geld vaak pas opeisen als de schenker overlijdt. We noemen een schenking op papier ook wel een schulderkenning uit vrijgevigheid. Een schenking op papier kan in een notariële of een onderhandse akte worden vastgelegd. (bron: belastingdienst.nl)

Deze manier van schenken heeft als voordeel dat de schenker niet bang hoeft te zijn aan de bedelstaf te raken. Zijn bezit blijft gewoon beschikbaar voor het levensonderhoud. Als de kinderen over de papieren schenkingen schenkbelasting zijn verschuldigd, dan is het een mogelijkheid dat de ouder zijn kind dit bedrag contant schenkt. Dat wil zeggen, een deel van de schenking vindt op papier plaats en een deel contant. Een alternatief is te werken met schenkingen vrij van recht.

Bedenk u wel dat de schenking voor de ontvanger fiscale gevolgen kan hebben. De schenkingen leiden bij de ontvanger namelijk tot vermogensvorming. Dit vermogen behoort in de meeste gevallen tot de grondslag van zijn box 3-rendementsheffing. De kinderen kunnen de daarover verschuldigde belasting voldoen uit de rente die zij van de ouders ontvangen over de schuldigerkende bedragen. Uw adviseur kan u hier meer over vertellen.

Onroerend goed

Als de ouder een beleggingspand heeft, kan worden overwogen jaarlijks een deel van het pand te schenken. De betaalde overdrachtsbelasting kan dan in mindering worden gebracht op de schenkbelasting. Bij verkoop in combinatie met gedeeltelijke kwijtschelding van de koopsom komt over het belaste deel van de kwijtschelding de volledige 2 procent aan overdrachtsbelasting in mindering, omdat het tarief schenkbelasting hoger is dan het tarief aan overdrachtsbelasting.

Bij de schenking van een onroerende zaak is sprake van twee heffingen: schenkbelasting en overdrachtsbelasting. Gelukkig voorkomt de Successiewet dubbele heffing. De betaalde overdrachtsbelasting die betrekking heeft op het bedrag waarover schenkbelasting wordt geheven, mag worden verrekend met de te betalen schenkbelasting. De verrekening mag niet leiden tot een teruggaaf.

Wanneer doet u  aangifte schenkbelasting?

• als u de schenking van uw ouder(s) heeft gekregen en deze hoger is dan € 5.428;
• als u de schenking van iemand anders heeft gekregen en deze hoger is dan € 2.173.

Zie voor meer informatie de website van de Belastingdienst.

Zoals u in ons andere artikel heeft kunnen lezen kan het op tijd bespreekbaar maken van een erfenis uw ouders en uzelf een hoop (financieel) plezier opleveren. Gelet op de complexiteit adviseren wij u altijd contact op te nemen met uw adviseur.